zondag 27 maart 2016

Hazen en eieren


Hazen en eieren horen eigenlijk niet echt bij elkaar. Behalve met pasen. Dan komen de tekens van het voorjaar bij elkaar; de spelende hazen die nu weer gezien worden in het veld en de vogels die hun nesten bouwen en eieren gaan leggen…

De Nederlandse taal is heel beeldend en veel van die beelden halen we uit de natuur. En dat leidt dan weer tot allerlei zegswijzen. Over het weer, over de timing van gebeurtenissen in het jaar. Zoals met de spelende hazen en de eieren. Maar ook de pinksterbloemen zijn een voorbeeld van hoe de timing ~ in dit geval van Pinksteren ~ is gekoppeld aan de natuur.

Nu geldt voor Pasen en Pinksteren dat de dagen waarop ze vallen gedicteerd worden door de maan. Pasen valt altijd op de zondag na de eerste volle maan in de lente en Pinksteren altijd zeven weken daarna.

Maar ook buiten de kerkelijke feestdagen om zijn er in ons taalgebruik nog veel verwijzingen naar de natuur. Over het weer en de seizoenen; bijvoorbeeld ‘met onweer op kaal hout, blijft het nog zes weken nat en koud’. Tegenwoordig niet meer belangrijk om te weten, maar ooit kon dit het verschil zijn tussen zaden die niet kunnen ontkiemen door de natte, koude weersomstandigheden of een goede oogst later in het jaar. En over onweer gesproken, wanneer je daarvoor wilt schuilen dan wordt gezegd: ‘beuken moet je zoeken, eiken moet je mijden’; met andere woorden, door het verschil in het wortelgestel van beukenbomen en eikenbomen is het veiliger om onder een beukenboom te schuilen dan onder een eikenboom. En ~ statistisch 60% betrouwbaar ~ ‘Avondrood brengt water in de sloot’.
Daarnaast kunnen we iets kopen voor ‘een appel en een ei’ ~ en hoewel dat in onze tijd een koopje is, was dat vroeger een maaltijd…

Wij zijn die band met de natuur een beetje kwijtgeraakt, lijkt het. En daardoor verstopt de paashaas de eieren die we dan gaan zoeken. Tegenwoordig zijn dat bovendien gekookte eieren, of eieren van chocolade; terwijl we lang geleden in het voorjaar afhankelijk waren van eieren voor ons eiwit en die tijd wanneer alle vogels eieren gingen leggen was een periode om naar uit te kijken na een lange winter waarin we het moesten doen met onze aangelegde voorraad van het vorige jaar. En die hazen brachten de belofte van vers vlees; misschien niet nu, maar dan zeker later…

Wat is gebleven is dat de periode van beginnende overvloed aanbreekt met Pasen, zo rond de eerste volle maan in de lente.
Vrolijk Pasen allemaal!
.
.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten