zondag 27 maart 2016

Hazen en eieren


Hazen en eieren horen eigenlijk niet echt bij elkaar. Behalve met pasen. Dan komen de tekens van het voorjaar bij elkaar; de spelende hazen die nu weer gezien worden in het veld en de vogels die hun nesten bouwen en eieren gaan leggen…

De Nederlandse taal is heel beeldend en veel van die beelden halen we uit de natuur. En dat leidt dan weer tot allerlei zegswijzen. Over het weer, over de timing van gebeurtenissen in het jaar. Zoals met de spelende hazen en de eieren. Maar ook de pinksterbloemen zijn een voorbeeld van hoe de timing ~ in dit geval van Pinksteren ~ is gekoppeld aan de natuur.

Nu geldt voor Pasen en Pinksteren dat de dagen waarop ze vallen gedicteerd worden door de maan. Pasen valt altijd op de zondag na de eerste volle maan in de lente en Pinksteren altijd zeven weken daarna.

Maar ook buiten de kerkelijke feestdagen om zijn er in ons taalgebruik nog veel verwijzingen naar de natuur. Over het weer en de seizoenen; bijvoorbeeld ‘met onweer op kaal hout, blijft het nog zes weken nat en koud’. Tegenwoordig niet meer belangrijk om te weten, maar ooit kon dit het verschil zijn tussen zaden die niet kunnen ontkiemen door de natte, koude weersomstandigheden of een goede oogst later in het jaar. En over onweer gesproken, wanneer je daarvoor wilt schuilen dan wordt gezegd: ‘beuken moet je zoeken, eiken moet je mijden’; met andere woorden, door het verschil in het wortelgestel van beukenbomen en eikenbomen is het veiliger om onder een beukenboom te schuilen dan onder een eikenboom. En ~ statistisch 60% betrouwbaar ~ ‘Avondrood brengt water in de sloot’.
Daarnaast kunnen we iets kopen voor ‘een appel en een ei’ ~ en hoewel dat in onze tijd een koopje is, was dat vroeger een maaltijd…

Wij zijn die band met de natuur een beetje kwijtgeraakt, lijkt het. En daardoor verstopt de paashaas de eieren die we dan gaan zoeken. Tegenwoordig zijn dat bovendien gekookte eieren, of eieren van chocolade; terwijl we lang geleden in het voorjaar afhankelijk waren van eieren voor ons eiwit en die tijd wanneer alle vogels eieren gingen leggen was een periode om naar uit te kijken na een lange winter waarin we het moesten doen met onze aangelegde voorraad van het vorige jaar. En die hazen brachten de belofte van vers vlees; misschien niet nu, maar dan zeker later…

Wat is gebleven is dat de periode van beginnende overvloed aanbreekt met Pasen, zo rond de eerste volle maan in de lente.
Vrolijk Pasen allemaal!
.
.

zondag 20 maart 2016

In de verdediging


Wij mensen zijn geneigd snel in de verdediging te schieten. Bij de minste of geringste aanwijzing dat iemand ons misschien zou bekritiseren willen we meteen uitleggen wat we aan het doen zijn, waarom we het doen op de manier waarop we het doen en vooral waarom het iets is dat gedaan moet worden.
Met andere woorden, we schieten meteen in de verdediging.

De andere kant van het verhaal is dat we, wanneer we iemand iets zien doen waar wij zelf vraagtekens bij zetten ~ en soms gaan die vraagtekens over wat iemand aan het doen is, andere keren over het hoe of waarom ~ we vaak het gesprek beginnen met een vraag.
Dat lijkt een ‘neutraal’ begin van het gesprek, maar hoeft dat ~ afhankelijk van onze intentie ~ niet te zijn.

Dat maakt dat we toch met een zekere regelmaat in een gesprek terecht komen dat een wat bizar tintje heeft…
Aan de ene kant worden er dingen gevraagd terwijl de persoon ons eigenlijk gewoon wil vertellen ‘hoe het moet’. Volgens die persoon dan. Aan de andere kant geven we daarop een antwoord waarmee we onszelf en onze acties verdedigen, meer dan dat we uitleggen wat, waarom en hoe we iets doen. Punt.

Het zegt iets over de vraagsteller en over degene die met het ~ verdedigende ~ antwoord komt.

De vraagsteller is niet benieuwd in het antwoord, maar wil een opening creëren om die ander te vertellen wat en hoe die ander moet doen. De beantwoorder gaat er vervolgens onmiddellijk vanuit dat hij of zij iets verkeerd doet.

Het bizarre tintje wordt groter wanneer degene die de vraag stelt wel alleen maar is geïnteresseerd in een eerlijk antwoord ~ belangstelling wil tonen ~ en in plaats daarvan een hele uitleg krijgt waarom het OK is voor die ander om te doen wat hij of zij aan het doen is op zijn of haar manier; kortom een verdediging in plaats van een antwoord.

Wanneer we dit soort gesprekken terug brengen bij onszelf, dan blijkt dat de kernvraag iets is in de trant van ‘Wie ben ik, en ben ik blij met wie ik ben en kan ik anderen laten zijn wie zij zijn?’ Het gaat aan de ene kant over het waardeoordeel dat we onszelf toekennen. Over onze eigenwaarde. En aan de andere kant over onze controlebehoefte waarbij we in essentie een houding aannemen waarbij we ervan uitgaan dat alleen de manier waarop wij iets doen de correcte manier is om de taak uit te voeren. Het moet op onze manier gedaan worden, anders kan het niet goed gaan!
Of dat nou bij die ander past of niet…

De vraag die we onszelf zouden kunnen stellen wanneer we zelf in de verdediging schieten, is waarom we vinden dat we iets verkeerd doen. En als we dan de feiten op een rijtje zetten, dan zal vaak blijken dat we niets verkeerd doen en we onszelf derhalve niet hoeven te verdedigen…
.
.

zondag 13 maart 2016

Hokjes


Het is menselijk om onze omgeving te willen ordenen. Hoe meer we onze omgeving kunnen ordenen, des te meer structuur we in ons leven aanbrengen; en dat geeft ons over het algemeen een comfortabel gevoel. Een gevoel dat er orde is en daarmee is alles onder controle.

Naast het opruimen, zorgen we dat alles zo zijn plaats heeft. Goed en slecht, leuk en lelijk, vals en eerlijk, veilig en onveilig, vreemd en bekend en ga zo maar door. Zelfs wij mensen ontkomen niet aan onze drang naar orde. Jong en oud, man en vrouw, jongen en meisje, werkend en niet werkend, rijk of dakloos, ziek of gezond, introvert of extrovert; de lijst is bijna oneindig lang…

Voor we het weten zijn we in een hokje geplaatst.
Wanneer anderen dat doen, dan zijn we al gauw in alle staten! Het denken in de ‘hokjesgeest’ is volledig uit de tijd; het is oordelend; het maakt dat die ander je niet wil zien zoals je werkelijk bent!
En dat is allemaal waar.
Het denken in vastomlijnde begrippen en kaders past niet meer in deze tijd, in deze energie.

Dat betekent niet dat we nooit meer iets opruimen in huis, maar het geeft wel aan dat we een stuk flexibeler mogen zijn in ons leven. Meer open, waardoor we minder de neiging hebben de mensen die we ontmoeten te ‘labelen’ en zo toch weer in een hokje te plaatsen.

Maar hoe werkt dat met onszelf?
De meest lastige labels waar we onszelf mee geconfronteerd zien, de meest benauwende hokjes waar we in zitten zijn vaak door onszelf aan onszelf opgelegd. Het is hoe we onze ‘comfort-zone’ creëren. Want zolang we functioneren in de ruimte die we zelf helemaal onder controle hebben, is de kans klein dat er iets mis gaat.
Dus maken we onze omgeving veilig, werken we volgens een bepaald systeem of protocol, zijn we zorgvuldig in wat we de wereld om ons heen laten zien van onszelf ~ iets wat vaak verschilt in werk en privé. En boven alles doen we alles op onze eigen manier; die manier die aan ons bewezen heeft dat het werkt voor ons…

Ongemerkt hebben we onszelf dan in een hokje geplaatst waarbinnen we leven. Onze ‘comfort-zone’. En hoe meer we daaraan vasthouden, des te minder we om ons heen kijken naar wat er nog meer gebeurt in de wereld. Hoe steviger we verankerd zijn in onze ‘comfort-zone’, des te meer we in een vacuum lijken te leven.
Natuurlijk ontmoeten we andere mensen, zijn we sociaal en zelfs succesvol in ons werk. Zolang we alles op onze eigen manier kunnen doen en vast kunnen houden aan onze eigen ordening. Zolang we kunnen leven in ons eigen hokje…

zondag 6 maart 2016

Spiegeltje, spiegeltje


Spiegeltje, spiegeltje aan de wand, wie is het schoonste van het land?
We kennen allemaal het sprookje van Sneeuwwitje en de zeven dwergen en haar boze stiefmoeder met de magische spiegel… De spiegel die haar vertelde wat ze wilde horen, totdat ~ in een onverhoeds moment ~ de spiegel een glimp van Sneeuwwitje had gezien.

Alle sprookjes hebben een moraal en dit sprookje is geen uitzondering.
In wezen zegt de magische spiegel dat jong mooier is dan oud en dat onschuld mooier is dan het ‘slechte’ in de mens; mooier dan manipulatie en boosheid. Het sprookje gaat verder dan dat, het vertelt ons dat onschuld mooi en jong blijft; ook al ligt het jaren ‘in coma’. En dat wanneer we ons hart openen voor de meest ongewone wezens die we tegen komen, we op onverwachte manieren hulp krijgen.

In ons dagelijkse leven laat de spiegel ons nog steeds zien wat we willen zien: onszelf! En hopelijk op ons best. We gebruiken de spiegel om onze make-up aan te brengen ~ in zekere zin om ons masker op te zetten ~ om dan tot de slotsom te komen dat die gemaskerde beeltenis die we in de spiegel zien, dat zijn wij!
Eigenlijk is dat vaak maar ten dele waar. Het klopt dat de spiegel onze eigen beeltenis aan ons laat zien, maar zeker nadat we onze make-up hebben aangebracht is dat alleen maar dat deel van ons wat we aan de wereld willen laten zien. Dat deel van ons dat ons ‘de schoonste van het land’ maakt.

Maar de spiegel laat ons meer zien dan dat; als we daarnaar willen kijken.
Bijvoorbeeld wanneer we een keer niet naar onze ogen kijken in de spiegel, maar in onze ogen. Wanneer we onszelf echt aankijken met het doel om onszelf werkelijk te leren kennen. Wanneer we moedig genoeg zijn om dat wat de spiegel ons laat zien en de ingevingen die we krijgen wanneer we oog in oog staan met ons werkelijke zelf te accepteren als een deel van onszelf…

De kans is groot dat, wanneer we op deze manier contact maken met onszelf, we dingen te weten komen over onszelf die leuker zijn dan we voor mogelijk hadden gehouden. En ook dat we aspecten van onszelf ‘zien’ waar we misschien minder blij mee zijn. Misschien een houding of een overtuiging die we mogen loslaten omdat het ons niet ‘de schoonste’ maakt…

De kans is ook groot dat wanneer we regelmatig op deze manier naar onszelf kijken in de spiegel en zo onszelf meer en meer echt gaan zien, dat we een schoonheid in onszelf gaan ontdekken die onafhankelijk is van leeftijd en die helemaal niets heeft te maken met ons kapsel of onze make-up.